Секој месец добиваме фактури на кои се пресметуваат неколку ставки, кои ги плаќаме. Професорот по термодинамика Милош Бањац од Машинскиот факултет во Белград, за Радио Белград 1,
вели дека не можеме да влијаеме на делот кој се однесува на пресметковната моќ и трошокот на гарантираниот добавувач, бидејќи тоа е европска практика, но можеме да влијаеме на потрошена електрична енергија, што претставува голем процент од износот на сметката.
Ако до сега не знаевме, зимава ќе научиме колку струја троши еден домашен апарат – ако сакаме да ги намалиме сметките за струја.
Милош Бањац посочува дека сите веќе знаеме дека има евтина и скапа струја, и ако добро се организираме и правилно ги користиме апаратите за домаќинство, можеме да спаднеме во долната група, каде што цената на киловат е поевтина.
Најмногу троши бојлерот
„Секогаш имате два пристапа за тоа како да ги користите апаратите за домаќинство. Едниот е да купувате што е можно поефикасни апарати, а другиот да ги користите правилно. Бојлерот е најголемиот потрошувач во домаќинството, кој користи околу 24 отсто од потрошената струја“, истакнува професорот.
Што се однесува до ефикасноста, вели дека немаме голем избор кога се во прашање бојлерите, но дека можеме да заштедиме пари кога станува збор за нивната употреба.
Така, советува, во текот на летните месеци би било погодно да ја намалиме температурата на која ја загреваме водата, бидејќи нема потреба од прегревање на водата, па да ја ладиме. Најдобро според него е бојлерот да го вклучите навечер и да го исклучите наутро.
„Иако повеќето луѓе не сакаат да го слушаат ова, но подобро е да се туширате, отколку да се бањате во када. Размислете, тоа се вашите трошоци, колку помалку вода користите, ќе имате помали сметки“, препорачува Бањац.
Како да се заштеди на шпоретот?
Тој наведува и дека шпоретот троши меѓу 15 и 17 отсто струја во просечно домаќинство. Има цела низа мерки, од наједноставните, е покривање на тавата, користење тави со рамно дно и добра топлинска спроводливост, како и големина на ринглата што одговара на дното на садот.
„Кога водата ќе зоврие, намалете ја топлината на пониска температура. Ако додадете многу топлина, нема да добиете ништо, освен што водата ќе испари побрзо. Температурата кога ќе зоврие е секогаш 100 степени, нема да забрзате процесот на готвење“, посочува Бањац и додава дека сите знаеме дека експрес лонец е одлично решение, бидејќи е потребно три до четири пати помалку време за да се готви јадење во него. Истовремено, овозможува храната да се обработува термички на повисока температура отколку што е случај во обична тава.
„Неодамна се појавија таканаречени индукциски шпорети. Тие се поефикасни, бидејќи го прескокнуваме загревањето на ринглата и директно ја загреваме тавата. И рерната троши многу, па доколку можете најдобро е да ја вклучите во текот на ноќта и тогаш да готвите храна. Добро решение се и микробрановите печки. Со правилно ракување може да се заштедат од 30 до 40 проценти“, смета професорот.
Погледнете внимателно што пишува на машината за перење алишта
Што се однесува до машините за перење, кои често ги користиме, многу е важно тие да се купат енергетски поефикасни.
„Уредот од категоријата Д троши 50 отсто повеќе енергија отколку машина за перење алишта во класата А. Точно е дека производот е малку поскап, но кога ќе ја пресметате годишната или потрошувачката во текот на неговиот работен век, ќе видите дека вреди. Секако дека треба да се користи на пониски температури. Денешните детергенти се исклучително силни, нема потреба да се оди на некогашното вриење на алиштата, вели професорот.
Машините за перење користат најмногу енергија за загревање на водата. Ако имате програма од 60 степени, 80 проценти од потрошената енергија оди за загревање на водата. Истото важи и кога се работи за машини за миење садови, пониски температури, еколошки програми, пократки програми, па затоа се советува да се исплакнат убаво садовите пред да се стават во машина.
Скриени трошоци – Компјутер, Тв, Рутери
Таканаречените мали потрошувачи со текот на времето станаа големи потрошувачи.
„На почетокот кога се појавија компјутерите, за да се намали потрошувачката на енергија, беше измислен таканаречениот stand-by режим, исто и за телевизорите. Таканаречената подготвителна состојба, за да не работи, дека мониторот е исклучен, за да не троши непотребна струја. И навистина на тој начин штедат. Меѓутоа, луѓето почнаа да се однесуваат удобно во таа положба, нашите компјутери постојано се во режим на подготвеност, телевизорите исто така“, истакнува Бањац.
Дополнително, додава тој, сите имаме различни модеми, рутери, ресивери, нивната потрошувачка е навистина мала, но разликата меѓу нив и големите потрошувачи е во тоа што работат 24 часа, 365 дена во годината.
„Ако можете, исклучете ги тие апарати. Тие обично се еден до друг, приклучени на продолжен кабел со повеќе приклучоци. Кога ќе излезете од дома, исклучете го прекинувачот, нема да им наштети, направете им пауза. Исто така, исклучете ги сите сијалици, ставете ЛЕД сијалици, трошат девет пати помалку енергија“, советува професорот.
Бањац вели и дека ако бидеме дисциплинирани и се обидеме правилно да ги користиме апаратите за домаќинство, можеме да заштедиме до 10 проценти од електричната енергија.
Извор: Mondo.rs