На Велики четврток, задолжително е да се почитуваат овие обичаи
За време на службата на Велики четврток, Црквата се сеќава на еден од најважните настани – Тајната вечера, кога Исус им ги измил нозете на своите ученици, давајќи им пример на братска љубов и понизност.
Според Евангелието, токму на последната вечера Исус го воспоставил евхаристискиот обред – Света Причест. Затоа, се верува дека и на најголемите грешници ќе им бидат простени гревовите ако се причестат и искрено се покајат точно на Велики четврток.
Обичаи
Еден од најстарите обичаи за Велики четврток е поврзан со прочистување на водата. Се верувало дека капењето на Велики четврток носи убавина и здравје. На овој ден, децата се бањаат, па дури и доенчињата, со цел да бидат здрави и чисти во текот на целата година. Водата што била донесена од бунарот или изворот била „исчистена“ со вметнување сребрена паричка во неа.
На Велики четврток, девојките ја третираат својата кожа со посебно внимание. Во пресрет на Велики четврток, девојките внимателно ги мијат и чистат лицата, но исто така фрлаат сапун преку прагот.
На Велики четврток, куќата темелно се чисти. Сè мора да биде на свое место, избришано и стругано. По Велики четврток, до после Велигден – забрането е чистење на куќата. Домот е украсен со свежо цвеќе.
Свеќата која се палела во текот на целата година за празниците, сега се пали на Велики четврток, бидејќи се верува дека нејзиниот оган ја спасува куќата од зли духови. Оваа свеќа потоа се дава во рацете на сериозно болно лице со цел да се излекува.
Главен обичај што се изведува на овој ден и со посебно внимание е вапцувањето на велигденските јајца. Според обичајот најпрвин се вапцувале три јајца, а потоа и другите. В. Кличкова запишала дека во Порече, а тоа го среќаваме и во други краишта на Македонија, првото јајце било наменето на Господ и се викало Господово јајце, второто на домаќинот – главата на семејството, а третото на стоката и бериќетот. Особено повеќе обичаи и верувања се поврзани со јајцето првак за кое се верува дека има магиска моќ. Тоа подоцна стои пред иконата, со него се враќа облак, се лекуваат болести кај луѓето и стоката, тоа заштитува од пожар, гром и сл.
Јајцата ги вапцува домаќинката рано наутро пред да изгрее сонцето, зашто се верувало дека ако тоа се направело подоцна јајцата ќе се засмрдат. Вапцани пред да ги види сонцето, овие јајца, особено првакот, не се расипуваат и по неколку години. Кога ги вапцува јајцата домаќинката мора да има нешто јадено или да има каснато барем еден залак леб, зашто ако тоа го прави на гладно срце, јајцето може да ја разбие, да се разболи или да е несреќна, а и таа ако го разбие тоа ќе ја загуби магиската моќ.
Насекаде во Македонија, на Велики четврток, рано пред изгрејсонце, првото јајце се става во сито и се обесува на дирекот од куќата или на друго место спроти сонце за да го видат првите сончеви зраци. Во некои краишта во ситото ставаат едно во други две или три јајца. Исто така, во некои краишта во ситото ставале и жито, некаде и срп за богат бериќет или сукало, за да се сучи касметот. Ситото било покривано со црвен машки појас или со друга ткаенина но секогаш со црвена боја.
По вапсувањето на јајцата, но пак рано пред изгрејсонце, домаќинката го земала јајцето првак и на децата, уште додека биле в постела, им минувала три пати по лицето зборувајќи: „Црвено бело дебело“ или: „Црвено бело здраво и живо“, што значи да се дебели како јајцето, но и црвени во образите, што е ознака за здравје и напредок.
Во Скопско, јајцата се бојадисувале не само пред сонце туку и пред да удрело клепалото од црквата зашто таквите јајца помалку се кршеле и подолго време не се расипувале. Е. Спространов сведочи дека во Охрид вечерта се носеле во црквата неколку црвени јајца „за да чует дванајсет ванѓељја“, а потоа едно од нив закопувале во нивата или во лозјето „за бериќет“. И Стефан Тановиќ во записите од Гевгелиско сведочи за одење во црквата каде што се слушале дванаесетте евангелија, а за тоа време секој во рацете држел свеќи. Таа свеќа, пак, што се држела додека се читало последното евангелие се носела дома и од неа се палело кандилото пред иконата.
На Велики четврток се изведуваат и други обичаи. На пр. се јаде пресен зелник со зелје, потоа девојките си ги мијат косите, а во водата ставаат црвено јајце и здравец, за здравје. Во Мариово, како што запишал Милан Ристески, овчарите потстригувале неколку овци за потоа да стрижат во четвртоците, жените заплевувале во нивјето за потоа и тие да можат да плеват во овие денови, а мажите уште и оделе по дрва но без секира за да не треска град.